کم مصرفان برق نگران نباشند - وبلاگ افراگرافیک

به گزارش وبلاگ افراگرافیک، دولت طرحی را مبنی بر حذف یارانه مشترکان پرمصرف در دستور کار دارد.

به گزارش گروه مالی وبلاگ افراگرافیک، کسانی که در خارج از کشور زندگی می نمایند از قوانین و ایجاد محدودیت غربی ها تعریف و تمجید می نمایند، اما پایشان که به ایران می رسد از اجرای قوانینی که قبلا در آن کشور ها اجرا شده انتقاد می نمایند. همه کشور ها در زمینه استفاده انرژی حساس هستند و اغلب آن ها در مصارف پایین، نرخ های یارانه ای در نظر می گیرند و هرچه مصرف بیشتر باشد نرخ یارانه کاهش و فرایند محاسبه قبض تصاعدی می گردد. حالا پس از حدود یک دهه که کارشناسان پیشنهاد این فرایند را داده بودند دولت سیزدهم قرار است این قانون را اجرا کند. چند سال است در قانون بودجه این مورد می آید که نرخ مشترکان پرمصرف برق و گاز به صورت پلکانی و تصاعدی محاسبه گردد، اما در طول سال های گذشته دولت ها به منظور از دست ندادن سرمایه های اجتماعی از انجام این کار خودداری کردند. لازم به ذکر است قطعی برق و گاز برای صنایع و مشترکان عمومی که مردم هستند نتیجه اجرا نشدن همین قانون است و محاسبه یک تعرفه ثابت برای همه مشترکان باعث می گردد ثروتمندان بهره بیشتری از یارانه انرژی ببرند.

هفته گذشته علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو بیان کرد هدف از تدوین آیین نامه تازه نحوه محاسبه تعرفه برق مصرفی مشترکان، مدیریت مصرف بهینه برق، تشویق مشترکان کم مصرف و حذف یارانه پرمصرف هاست. وی با اشاره به تصویب آیین نامه نحوه محاسبه تعرفه برق مصرفی مشترکان درراستای اجرای بند (ی) تبصره 8 قانون بودجه سال 1400 شرح داد بخش عظیمی از جامعه ما خوشبختانه زیرالگوی مصرف هستند و ما در پی این هستیم کسانی که زیرالگوی تعریف شده، برق مصرف می نمایند با کاهش مصرف، مورد تشویق قرار گیرند. البته این تشویق به صورت کاملا مؤثر بوده به طوری که در فصول گرم، پیش بینی شده این عزیزان با صرفه جویی خود در واقع معادل هزینه خرید برق تضمینی، پاداش دریافت نمایند. وی اضافه نمود: در این آیین نامه ما در پی این هستیم عده اندکی هم که مصارف شان بالاتر از الگوی مصرف است، مصارف خودشان را در حد الگو تنظیم نمایند و در صورتی که به هر علت علاقه مند نیستند مصارف خود را کاهش دهند برق مصرفی آن ها به صورت غیریارانه ای محاسبه گردد که این اقدام کاهش مصرف برق از سوی بخش پرمصرف جامعه را در پی داشته و امکان تأمین انرژی و استفاده برق در تمام فصول برای همه اقشار فراهم خواهد شد. صحبت های وزیر نیرو به مذاق بعضی افراد خوش نیامد از این رو نگاهی به مصرف انرژی در کشور های دیگر پرداخته ایم.

اسراف انرژی

شاخص شدت مصرف انرژی تنها شاخصی است که می تواند شرایط نابه سامان اسراف انرژی در کشور را به وضوح تعیین کند. این شاخص بیان می نماید، برای فراوری یک واحد فراوری ناخالص داخلی باید چه مقدار انرژی مصرف کرد. در همین ارتباط توجه به آمار دنیای شدت انرژی تعیین می نماید که ایران شرایط بسیار نامطلوبی در حوزه شاخص شدت انرژی دارد. برای مثال به استناد به روزترین اطلاعات آژانس بین المللی انرژی، شاخص شدت انرژی در ایران معادل 8 مگاژول بر دلار برآورد می گردد، این شاخص در کشور پیشرفته ای نظیر آلمان کمتر از نصف شاخص شدت انرژی در ایران است. به عبارت دیگر فراوری هر دلار کالا و خدمات در ایران با دوبرابر انرژی فراوری همان ارزش در آلمان انرژی مصرف می نماید. البته مقایسه سرانه مصرف برق کل میان کشور های متفاوت با توجه به تفاوت موقعیت جغرافیایی نمی تواند تصویر دقیقی از این مساله ایجاد کند. به عنوان مثال قرارگیری صددرصد جمعیت کشور قطر در موقعیت آب و هوایی حاشیه خلیج فارس، زمینه افزایش مصرف برق را در حوزه تامین سرمایش ایجاد می نماید. بر این اساس، مقایسه مقدار مصرف برق کل در این کشور با مصرف برق کل ایران با موقعیت های آب و هوایی گوناگون اساسا نمی تواند مقایسه صحیحی تلقی گردد. از سوی دیگر برق تنها حامل انرژی تامین برق خانگی در بسیاری از کشور های دنیا تلقی شده و حامل های دیگر انرژی نظیر گاز در خانه ها مورد استفاده قرار نمی گیرد. طبیعی است که مقدار سرانه مصرف برق در این کشور ها از سرانه مصرف برق در ایران فراتر باشد، زیرا در ایران علاوه بر مصرف برق، گاز نیز در جهت تامین انرژی گرمایش و پخت و پز مورد استفاده قرار می گیرد. از همین رو سرانه مصرف برق خانگی با احتساب تامین سرمایش، روشنایی و تامین برق لوازم خانگی می تواند، تصویر دقیق تری از مقدار مصرف برق به وسیله هر ایرانی و مقایسه با سایر کشور های دنیا ارائه دهد تا به این وسیله مقدار اسراف برق به وسیله پرمصرف های عمدتا ثروتمند به وضوح بیشتری تعیین شد. بر همین اساس، مطابق آخرین آمار ارائه شده تحت عنوان ترازنامه انرژی، سرانه مصرف برق خانگی در ایران معادل 1058 کیلووات ساعت برای هر نفر برآورد می گردد. این در حالی است که میانه دنیای این آمار معادل 182 کیلووات ساعت است. به عبارت دیگر مقدار سرانه مصرف برق خانگی در ایران شش برابر میانه دنیای و هفت برابر سرانه مصرف برق هر نفر در کشوری نظیر ترکیه است.

یارانه در جیب ثروتمندان پرمصرف

توجه به دو شاخص شدت انرژی و سرانه مصرف برق خانگی بیانگر آن است که انرژی در کشور ما به وسیله پرمصرف ها بدون هیچ دقتی مصرف شده و همین مساله زمینه ایجاد خسارات گسترده ای را به وجود بیاورد. به همین دلیل مهم ترین علت مصرف بی رویه انرژی به وسیله قشر عمدتا پردرآمد نظام تعرفه گذاری غلطی است که زمینه بی اهمیتی انرژی را به وجود می آورد. با توجه به این که قیمت تمام شده برق کشور با قیمت فروش این کالا تفاوت قابل توجهی دارد و رقمی بسیار کمتری است، لذا مصرف بیشتر این کالا به منزله استفاده بیشتر از یارانه انرژی است، به همین دلیل اقلیت پرمصرف عمدتا ثروتمند کشور با استفاده بدون توجه از برق از یارانه انرژی بسیاری بیشتری نسبت به سایر مشترکان کم مصرف بهره برده و علاوه بر جلوگیری از توسعه صنعت برق زمینه بی عدالتی در توزیع ثروت متعلق به همه مردم را به وجود می آوردند. در این راستا، استناد اظهارات سخنگوی صنعت برق، 800هزار مشترک خانگی صنعت برق با مصرف حداقل دو برابر الگوی منطقه، سالانه بیش از 13میلیارد کیلووات ساعت برق مصرف می نمایند.

با توجه به این که هزینه تبدیل انرژی و توزیع برق معادل 400 تومان برای هر کیلووات ساعت در نظر گرفته می گردد، لذا سالانه معادل 2/5 هزار میلیارد تومان به جیب تنها 800 هزار مشترک بسیار پرمصرف و عمدتا ثروتمند می رود.

کم مصرف ها نگران نباشند

محمدحسن متولی زاده مدیرعامل شرکت توانیر در این باره گفت: دولت طرحی را مبنی بر حذف یارانه مشترکان پرمصرف در دستور کار دارد که پیش بینی می کنیم از سال آینده وارد مرحله اجرا گردد و تمرکز ما بیشتر روی دوران گرم سال است. وی بیش از 85 درصد مشترکان الگوی مصرف را رعایت می نمایند و تعداد محدودی از مشترکان هستند که بالای الگو، مصرف دارند و تعداد بسیار محدود دیگری وجود دارند که بیش از دو برابر الگو، مصرف می نمایند، سیاست های اخیر وزارت نیرو بر این است که برای این دسته از مشترکان تمهیداتی در نظر گرفته گردد. وی اضافه نمود: براساس آخرین تصمیمات، قرار شده تا یارانه انرژی به مشترکان پرمصرف تعلق نگیرد و این موضوع را از قبل از اجرا اعلام خواهیم کرد، اما پیش بینی ما این است که این طرح از سال آینده اجرایی گردد. 25 میلیون مشترک از 30 میلیون مشترک به طور میانه زیر 30 هزار تومان پرداخت می نمایند و تمرکز ما روی مدیریت و کنترل مشترکان پرمصرف است.

به گفته متولی زاده اگر 15 درصد مشترکان معادل 85 درصد مشترکان دیگر مصرف دارند و مدیریت مصرف را در دستور کار خود قرار دهند، هیچ گونه خاموشی در کشور اعمال نمی گردد.

اما مشترکانی که به مصرف بالای خود در خارج از مرز الگوی مصرف ادامه دهند، بیش از یک تا 5/1 برابر الگوی مصرف در ماه باید 5/1 برابر هزینه تامین برق برای هر کیلووات ساعت بپردازند، بعلاوه برق مصرف شده بین 5/1 تا دو برابر الگو معادل 5/2 برابر هزینه تامین برق و برق مصرف شده مازاد دو برابر الگوی مصرف 5/3 برابر هزینه تامین برق برای هر کیلووات ساعت محاسبه می گردد.

منبع: جام جم